بيلهارسيا

بيلهارسيا



دورة حياة الطفيل المسبب للبيلهارسيا
البيلهارسيا (Schistosomiasis او Bilharzia) هى مرض بييجى فى الغالب للانسان و بيسببه مجموعه من الديدان المفلطحه اسمها (شيستوسوما). فى حوالى 200 مليون واحد عيان بالبيلهارسيا فى العالم كله و فى كمان اكتر من مليار انسان معرضين لخطر انه يجيلهم بيلهارسيا.المرض منتشر اكتر حاجه فى المناطق المداريه فى الترع و القنوات و انهار المايه الحلوه اللى عايش فيها قواقع من نوع معين بتستعملها الديدان كعائل وسيط قبل ما تيجى للبنى ادمين.الطور المعدى اسمه السيركاريا و دا اللى بيخترق الجلد بتاع الانسان و بتنمو جواه لمرحلة البلوغ فى خلال كام اسبوع و لما بيحصل تزاوج بين الدكور و الانات بتبتدى الانات تبيض بويضات صغيره ياما فى المثانه يا ما فى المستقيم و بتسبب الالتهابات و النزيف.

المحتويات

• 1 التاريخ
  
• 2 الطفيليات
  
• 3 الاصابه
  
• 4 الاعراض
  
• 5 المناطق الموبوءه
  
• 6 الديدان
  
• 7 الوقايه و العلاج
  
• 8 شوف كمان
  

التاريخ

البيلهارسيا اتسمت على اسم العالم و الطبيب الالمانى تيودور بيلهارتس اللى كان اول واحد يوصف الطفيل المسبب لبيلهارسيا المجارى البوليه سنة 1851 فى مصر. اول واحد يوصف المرض بالكامل كان الطبيب البرازيلى بيراخا دا سيلفا سنة 1908.

الطفيليات

البيلهارسيا بيسببها طفيل اسمها الشيستوسوما و دى فى منها انواع كتير بس اهمهم تلاته هما:

1. شيستوسوما مانسونى (Schistosoma mansoni) : بتسبب بيلهارسيا المصارين اللى بتأدى لتضخم الكبد و الطحال و تدمير للمصارين و رفع ضغط الدم فى الاوعيه الدمويه اللى فى البطن زى الوريد البابى الكبدى.و من اهم اعراضها وجود دم فى البراز و مغص فى المعده و اسهال.
   
2. شيستوسوما هيماتوبيوم (Schistosoma haematobium) : بتسبب بيلهارسيا المجارى البوليه اللى بتأدى لتدمير بطيء للمثانه و الحوالب و الكليتين و من اهم اعراضها الهيماتويوريا (البول الدموى) و ممكن فى الحالات المتأخره تسبب سرطان المثانه.
   
3. شيستوسوما چابونيكوم (Schistosoma japonicum) : و دى بتسبب البيلهارسيا الاسيويه و هى نوع من انواع بيلهارسيا المصارين.
   

الاصابه

الواحد ممكن يجيله بيلهارسيا اذا اتعرض جلده للمايه فى الترع و القنوات اللى فيها الطور المعدى (السيركاريا).المايه بتتلوث بالبيض بتاع البيلهارسيا لما واحد مريض ييجى و يتبول او يتبرز فى المايه.البيض بيفقس فى المايه و فى حالة وجود نوع معين من القواقع ، الطفيليات بتصيبها و بتنمو جواها و بعدين بتتحول للطور المعدى اللى ممكن يعيش فى المايه لمدة 48 ساعه بس.

الاعراض

اول ما الطور المعدى (السيركاريا) ما بتخترق الجدل بتاع الانسان بيحس انه عايز يهرش فى جلده فى الحته اللى دخلت منهاالسيركاريا. فى خلال 4 لـ 8 اسابيع بتبلغ الديدان و بتبتدى تبيض و البيض دا بيحفز جهاز المناعه فى جسم الانسان و بيبتدى يحس بوجع فى العضلات ، سخونيه ، رعشه ، تعب من اى مجهود و لو بسيط ، وجع فى البطن و استفراغ او غثيان.العقد الليمفاويه ممكن تتضخم شويه و بعدين بترجع تانى لحجمها الطبيعى. التشخيص السليم بيتم بأخد عينه من البول او البراز بتاع العيان و التأكد من وجود البيض بتاع الديدان بالفحص الميكروسكوبى.فى كمان اختبارات ممكن تتعمل على عينات من دم المريض للتأكد من وجود الاجسام المضاده.

المناطق الموبوءه

المناطق الموبوؤه

• افريقيا: كل المايه الحلوه فى جنوب افريقيا و افريقيا جنوب الصاحارا– زى البحيرات العظمى و الانهار و الترع و القنوات و خصوصا برك المايه الراكده.نهر النيل و الترع المتفرعه منه من الاماكن اللى بترتفع فيها خطورة الاصابه فى مصر و السودان.
  
• امريكا الجنوبيه: البرازيل ، سورينام ، فينيزويلا.
  
• منطقة بحر الكاريبى: انتيجوا ، جمورية الدومينيكان ، سانت لوسيا
  
• الشرق الاوسط : ايران ، العراق ، السعوديه ، اليمن.
  
• جنوب الصين
  
• جنوب شرق اسيا: الفيليبين ، لاوس ، كامبوديا ، وسط اندونيسيا ، دلتا نهر الميكونج.
  

الديدان

دودة الشيستوسوما اللى بتسبب مرض البيلهارسيا لما بتبلغ بيوصل طولها لحوالى 1 سنتيمتر و بتعيش فى الاورده الميزينتريه (اورده صغيره شغلانتها انها تنقل الاكل فى الدم من المصارين للكبد)

الوقايه و العلاج

اهم حاجه فى الوقايه ان الواحد يتجنب الحُما او التعرض للمايه الحلوه فى المناطق الموبوءه و العلاج بسيط و نتيجته مضمونه و هو بيتكون من جرعتين او تلاته من دوا اسمه برازيكوانتيل بيتاخد بالبؤ لمدة يوم واحد بس.